آیا سرطان سینه کشنده است؟
سرطان سینه یکی از شایع ترین انواع سرطان در زنان است و پس از سرطان ریه، دومین عامل مرگ‌ومیر در زنان است. در این مقاله به بررسی سرطان سینه در زنان می پردازیم.
از سال 1989 میلادی، پیشرفت چشم‌گیری در زمینه درمان سرطان سینه به وجود آمده است، شانس مرگ و میر ناشی از این بیماری در زنان 7.2 درصد است، یعنی یک نفر از 37 نفر.
افزایش آگاهی درباره ی این بیماری، میتواند موجب پیشگیری و درمان به‌موقع آن شود. سرطان سینه در مردان نیز اتفاق می‌افتد، اما در این نوشتار فقط به بررسی سرطان سینه در زنان می‌پردازیم.
علائم سرطان سینه
یکی از نشانه‌های سرطان سینه سفت شدن قسمتی از بافت سینه یا به وجود آمدن برجستگی در سینه یا زیر بغل است. برخی علائم دیگر این بیماری عبارت‌اند از:
- درد در ناحیه زیر بغل و سینه که با چرخه قاعدگی تغییر نمی‌کند.
- سوراخ‌سوراخ و قرمز شدن پوست سینه
- جوش زدن بر روی نوک یکی از سینه‌ها
- ترشحات نوک پستان که ممکن است همراه با خون باشد.
- فرورفتگی پستان
- تغییر اندازه و شکل سینه
- پوسته‌پوسته شدن پوست سینه یا نوک پستان
هر برجستگی، سرطان نیست اما زنان باید توسط پزشک متخصص معاینه شوند.
مراحل پیشترفت سرطان سینه
اینکه سرطان سینه در چه مرحله ای قرار دارد با توجه به اندازه تومور و پیشرفت آن در غدد لنفاوی و دیگر قسمت‌های بدن مشخص میشود. سرطان سینه شامل مراحل مختلفی است اما به‌طورکلی این مراحل از 0 الی 4 است و میتواند به مراحل جزئی‌تری نیز تقسیم شود.
✅ مرحله 0
در این مرحله سلول‌های سرطانی محدود به مجرای سرطان هستند و هنوز به بافت‌های اطراف نفوذ نکرده‌اند. این مرحله به‌عنوان مرحله DCIS نیز شناخته میشود.
✅مرحله 1
در این مرحله اندازه ی تومور حدود 2 سانتی‌متر است و هنوز غدد لنفاوی را تحت تأثیر خود قرار نداده است.
✅ مرحله 2
اندازه تومور 2 سانتی‌متر بوده و شروع به پیشرفت در غدد اطراف می‌کند.
✅ مرحله 3
اندازه تومور حدود 5 سانتی‌متر است و ممکن است در برخی غدد لنفاوی نفوذ کرده باشد.
✅ مرحله 4
سرطان در قسمت‌های مختلف بدن از جمله استخوان‌ها، کبد، مغز و ریه پیشرفت کرده است.
علل سرطان سینه
پس از بلوغ، سینه‌های زن متشکل از چربی، بافت پیوندی و غده‌های کوچکی که شیر تولید می‌کنند، میشود. شیر از طریق مجرای کوچکی از غدد به سمت نوک پستان هدایت میشود.
در هنگام سرطان، سلول‌های بدن به‌صورت غیرقابل کنترلی تکثیر می‌یابند و رشد بیش‌ازحد این سلول‌ها باعث سرطان میشود. سرطان سینه معمولاً در دیواره داخلی مجرای شیر شروع به رشد می‌کند و از این نقطه به قسمت‌های دیگر بدن نفوذ می‌کند.
عوامل خطرناک در سرطان سینه
عامل اصلی سرطان هنوز مشخص نیست، اما عوامل احتمالی آن شامل برخی موارد می‌شوند که بعضی از آن‌ها قابل‌پیشگیری هستند.
#سن
افزایش سن، شانس ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. در سنین بیست‌سالگی میزان پیشرفت سرطان پستان 6% است، درحالی‌که در سنین 70 سالگی این میزان تا 84.3 % افزایش می‌یابد.
#سابقه ابتلا به سرطان پستان
شانس ابتلا مجدد به این بیماری در زنانی که درگذشته مبتلابه سرطان پستان بوده‌اند نسبت به زنانی که تاکنون مبتلا نشده‌اند بیشتر است. وجود توده‌های خوش‌خیم و غیر سرطانی، خطر ابتلا به سرطان را در آینده افزایش می‌دهد.
#استروژن و شیردهی
بالا بودن سطح هورمون استروژن به مدت طولانی، میتواند شانش ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد. این عامل میتواند به دلیل شروع شدن زودتر دوره قاعدگی و تأخیر یائسگی باشد که در این برهه ی زمانی میزان سطح استروژن بالا است.
از آنجا که بارداری با شیردهی همراه است لذا شیردهی سبب کاهش هورمون استروژن شده و درنتیجه شانس ابتلا به سرطان پستان را نیز کاهش می‌دهد.
#وزن
زنانی که مبتلابه چاقی و اضافه‌وزن هستند، پس از رسیدن به سن یائسگی به دلیل سطح بالا هورمون استروژن، شانس بیشتری برای ابتلا به سرطان پستان دارند.
#مصرف الکل
بر اساس مطالعات انجام‌شده، زنانی که بیش از 3 نوشیدنی الکلی در روز مصرف می‌کنند، 5.1 برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه قرار دارند.
#داروهای هورمونی
مصرف داروهای هورمونی و استفاده از قرص های جلوگیری، به دلیل افزایش میزان هورمون استروژن، می‌توانند موجب سرطان پستان شوند.
![سرطان سینه]()
تشخیص سرطان پستان
تشخیص سرطان پستانتشخیص سرطان سینه به‌طورمعمول از طریق آزمایش و معاینه امکان‌پذیر است. علاوه بر این انجام برخی آزمایش‌های تشخیصی نیز برای تشخیص دقیق مؤثر است.
✅ بررسی پستان‌ها
سینه‌های بیمار توسط پزشک متخصص برای تشخیص هر نوع برآمدگی بررسی میشود.
✅ تصویربرداری
که خود میتواند شامل مراحل زیر باشد.
# ماموگرافی
با استفاده از اشعه ایکس، سرطان سینه تشخیص داده میشود. به‌وسیله ی این آزمایش، ناهنجاری‌های درون سینه تشخیص داده می‌شوند. نتایج مشکوک این آزمایش نیز مستعد انجام برخی آزمایش‌های دیگر است.
# اسکن فراصوت
از طریق این آزمایش تفاوت بین تومور و کیست مشخص می‌گردد.
# اِم آر آی
از طریق تزریق مواد حاجب، میزان پیشرفت سرطان در بدن مشخص میشود.
✅ بیوپسى یا تکه‌برداری
در تکه‌برداری، قسمتی از بافت برای آزمایش برداشته میشود. از طریق تکه‌برداری، سرطانی بودن سلول‌ها و نوع سرطان مشخص میشود. تشخیص بستگی به مراحل پیشرفت سرطان دارد و بر اساس موارد زیر انجام می‌گیرد:
- اندازه تومور
- میزان پیشرفت تومور در بدن
- خوش‌خیم بودن یا بدخیم بودن
- میزان نفوذ تومور در قسمت‌های مختلف بدن
تشخیص مرحله ی پیشرفت سرطان، نقش به سزایی در انتخاب بهترین روش درمان دارد.
درمان سرطان سینه
درمان بستگی به برخی موارد دارد. چند نمونه از این موارد عبارت‌اند از:
✔ نوع سرطان پستان
✔ پیشرفت سرطان
✔ حساسیت به هورمون‌ها
✔ سلامت جسمانی و سن بیمار
گزینه‌های درمانی اصلی نیز شامل موارد زیر می‌شوند:
☑ پرتودرمانی
☑ عمل جراحی
☑ دارو درمانی
☑ هورمون درمانی
☑ شیمی‌درمانی
عوامل مختلفی از قبیل پیشرفت سرطان، شرایط پزشکی و شرایط بیمار در انتخاب هرکدام از روش‌های بالا مؤثر است. شانس بهبود زنان مبتلا به سرطان پستان که در مرحله 0 و 1 قرار دارند، حدود 100 درصد است. درصورتی‌که سرطان در مرحله 4 تشخیص داده شود، شانس بهبود حدود 22 درصد است. انجام آزمایش‌های مستمر میتواند در تشخیص به‌موقع بسیار مؤثر باشد.
پیشگیری از سرطان سینه
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد راه قطعی برای پیشگیری از سرطان وجود ندارد، اما میتوان با تغییر سبک زندگی و انجام فعالیت‌های ورزشی، شانس ابتلا به سرطان سینه و انواع سرطان را کاهش داد. برخی از موارد پیشنهادی نیز عبارت‌اند از:
- اجتناب از مصرف بیش‌ازحد الکل
- رژیم غذایی سالم و مصرف میوه و سبزی
- انجام فعالیت‌های ورزشی
- داشتن وزن سالم
دکتر اعظم عرفانی فر متخصص داخلی ، فوق تخصص غدد و دیابت در تهران
برای پرسش از دکتر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.