قند خون نرمال طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت

هدف از درمان دیابت، پایین آوردن سطح قند خون (گلوکز) و رساندن آن به حد نرمال است. حال دانستن اندازه قند خون نرمال و این که چگونه میشود قند خون را به حالت نرمال رساند، برای این امر نیاز است.

  قند نام معمول کربوهیدرات هایی است که در آب حل شده و باعث شیرینی آن میشود. کربوهیدرات ها موادی هستند که فقط از کربن، اکسیژن و هیدروژن ساخته شده اند.

گونه های مختلفی از قندها وجود دارند. آن قندی که در بدن بیشتر استفاده میشود، گلوکز نام دارد. مابقی قندها مانند فروکتوز در میوه ها و یا لاکتوز در شیر، داخل بدن به گلوکز تبدیل شده و برای تامین انرژی استفاده میشوند. همچنین بدن توانایی تجزیه نشاسته و تبدیل آن ها به گلوکز را دارد. زمانی که بحث از قند خون میشود، منظور همان گلوکز خون است. قند خون معمولا بر اساس میلی گرم بر دسی لیتر اندازه گیری میشود.

قند خون نرمال چقدر است؟

قند خون نرمال معمولا در بین ساعات روز متغیر است. برای کسانی که دیابت ندارد معمولا قند خون نرمال ناشتا بین 70-99 mg/dl است. قند خون پس از 2 ساعت از صرف غذا، باید کمتر از 140mg/dl باشد. این ها حدودهای نرمال برای افراد غیر دیابتی هستند.

در صورت ابتلا به دیابت، طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت بهتر است، قند خون نرمال قبل از صرف غذا بین 80-130 mg/dl و 2 ساعت پس از صرف غذا زیر 180 mg/dl باشد.

با این وجود، خیلی از مبتلایان به دیابت به این دلیل که احتمال بوجود آمدن عوارض دیابت در حدود قند خون نرمال کمتر است، سعی در نزدیک کردن مقدار قند خون خود به افراد غیر دیابتی دارند. کاهش دادن قند خون نیازمند یک رژیم دقیق و نظارت منظم است که برای خیلی از مردم قابل انجام است.

همچنین یک معیار دیگری در ارزشیابی قند خون وجود دارد که نشان دهنده ی مقدار قند خون در دراز مدت میباشد. هموگلوبین A1C یا HbA1c میتواند نوسان های قند خون را در 2-3 ماه گذشته نشان دهند. HbA1c بوسیله ی درصد بیان میشود. برای افراد غیردیابتی این عدد زیر 5.7% طبیعی است و برای افراد دیابتی زیر 7% توصیه میشود.

مقادیر تعیین شده برای قند خون توسط وزارت جهانی بهداشت

با افزایش مقدار گلوکوز خون به بیشتر از حد طبیعی خود، یکسری واکنش های التهابی در عروق و اعصاب بدن رخ میدهد. در کسانی که دیابت ندارند، انسولین مقدار قند خون را در حد طبیعی نگاه میدارد. این عملکرد انسولین در افراد دیابتی مختل میشود، در نتیجه باید بوسیله ی رعایت رژیم غذایی، مصرف دارو و کاهش استرس برای مقابله با افزایش مقدار قند خون به بدن کمک کرد.

کاهش بیش از اندازه ی قند خون نیز مشکل ساز است. در صورت مصرف انسولین، سولفونیل اوره و مگلیتینید احتمال کاهش بیش از اندازه ی قند خون وجود دارد. کاهش قند خون یا هیپوگلایسمی میتواند باعث مشکلاتی مانند سرگیجه، گیجی و یا غش کردن بشود.

تست قند خون

امروزه بوسیله ی دستگاه های تست قند خون، با گرفتن خون از نوک انگشتان، میتوان مقدار قند خون را در هر زمان مورد نیاز اندازه گیری کرد. با این وجود که این کار ممکن است یک مقدار دردناک باشد، ولی میتواند اطلاعات خوبی را در اختیار افراد قرار دهد.

همچنین برای کاهش درد و عدم استفاده از سوزن های متعدد، میتوان با جایگذاری دستگاه CGM در داخل پوست ( معمولا در پوست شکم ) قند خون را در هر لحظه اندازه گیری کرد.

در افرادی که به صورت منظم در حال دریافت انسولین های کوتاه اثر یا بلند اثر هستند، باید به صورت متدوام بر روی قند خون آن ها نظارت صورت گیرد تا از کاهش بیش از اندازه ی قند خون جلوگیری شود.

در افراد دیابت تیپ 2 که از انسولین استفاده نمی کنند، مقدار نظارت بر قند خون این افراد بستگی به مقدار کنترل مورد نیاز برای کاهش قند خون آن ها دارد.

به هرحال اندازه گیری چندباره ی قند خون در طول روز کمک زیادی به کنترل آن نمیکند و بهتر است که بر اساس نظم مناسبی این اندازه گیری ها صورت بگیرد. به عنوان مثال پس از بیدار شدن و قبل از صرف شام. این کار برای تغییر مقدار دوز دارو ها پس از استفاده کوتاه مدت از آن ها صورت میگیرد تا بهترین مقدار کافی از دارو وارد بدن بشود.

دکتر اعظم عرفانی فر متخصص داخلی ، فوق تخصص غدد و دیابت در تهران

برای پرسش از دکتر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.