قطع پا در بیماران دیابتی
قطع پا یک روش معمول است که توسط بسیاری از ارائه دهندگان مراقبت های درمانی انجام می شود. اکثرا قطع پا در بیماران دیابتی انجام می شود.
قطع پا در بیماران دیابتی توسط جراح عروق و ارتوپد انجام می شود (به ویژه کسانی که تخصص در جراحی پا و مچ پا را دارند).
سه اندیکاسیون برای قطع پا یا دیگر عضوها از بدن وجود دارد که به شرح زیر است:
-مرده
-مرگبار
-از دست داده
قبل از قطع پا ، پزشک باید اطمینان دهد که شرایط پزشکی بیمار در چه حدى است.
روش قطع پا در بیماران دیابتی
روش قطع پا در بیماران دیابتی (جراحی جداسازی دو استخوان در محل مفصل در مقابل جراحی برش استخوان) و میزان قطع عضو بستگی به شرایط متعدد دارد، اما عمدتا توسط میزان بیماری و آناتومی تعیین می شود. با هر قطع عضو، میزان از دست رفتن عملکرد پس از عمل، عموما متناسب با مقدار بافت برداشته شده است. انگشت شست پا به عنوان مهم ترین انگشت پا از نظر عملکردی محسوب می شود. با این وجود، قطع انگشت شست پا را می توان با کمبود جزئی درعملکرد آن انجام داد.
اندیکاسیون ها
-مرده
“مرده” پایی است که کاملاً تغذیه خونی خود را از دست داده بطوریکه انفارکتوس و نکروز بافتی(مرگ بافتی) توسعه می یابد. انفارکتوس منجر به گانگرن خشک،با بافت غیرقابل رشد و سیاه رنگ (به علت وجود سولفید آهن، یک محصول هموگلوبین توسط گلبول های قرمز لیز شده آزاد می شود)می شود.
در جوامع غربی، پای “مرده” اغلب به عنوان یک عارضه ى دیابت ملیتوس دیده می شود و مربوط به ترکیبی از بیماری های ماکروواسکولار و میکروواسکولار است. دیگر عوامل خطر برای بیماری عروق محیطی (مانند همه بیماری های آترواسکلروتیک) سیگار، فشار خون بالا و چربی خون بالا را شامل می شود.
به ندرت، فرآیندهای پاتولوژیک محدود به عروق کوچک مورد بحث اند (به عنوان مثال ،بیماری برگر، بیماری های وازواسپاستیک، سرمازدگی شدید).
-مرگبار
دسته “مرگبار” به طور کلی به پروسه بیماری بیشتر در تنه اشاره دارد که می تواند به عواقب سیستمیک منجر شود. به عنوان مثال، بخشی از یک اندام بزرگ که تحت تأثیر گانگرن مرطوب بوده (با فرسایش ماکروسکوپیک و سلولیت اطراف آن) اگر اورژانسی درمان نشود می تواند مرگبار باشد. بدخیمی نیز ممکن است باعث قطع عضو شود، هرچند نادر است.
-از دست داده
“از دست داده” زمانی است که انگشت پا به گونه ای جبران ناپذیر (مانند بیماری استئومیلیت مزمن) کارکردش متوقف شده (مثلاً با ترومای قابل توجه)، و یا مانع عملکرد آن می شود(همانند درد نوروپاتیک).
مواردی که در آن قطع پا و یا عضو با اشعه ایکس که برای درمان ماکروداکتیلی (بزرگی غیر طبیعی انگشتان) در کودکان انجام شده است نیز توصیه شده اند.
موارد ممنوعیت قطع پا
کنترااندیکاسیون اصلی برای قطع پا (بطور کلی قطع عضو)، مشخص نبودن حدفاصل بافت مرده از بافت سالم (گانگرن پَچی) است. اگر مرزهای ناحیه انفارکته (مرده) واضح نباشد، جراح نمیتواند مرحله ى واقعی بیماری را تشخیص دهد.
به طور گسترده تر، در حالیکه کیفیت زندگی فرد کاهش می یابد و امید به زندگی محدود است، قطع پا یا هر بخش دیگر ممنوع می باشد.
دکتر اعظم عرفانی فر متخصص داخلی ، فوق تخصص غدد و دیابت در تهران
برای پرسش از دکتر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.